Linksboven het wapen van Diever, met daaronder wolspinsters. De vele kruisjes duiden op een belangrijk kerkelijk verleden, het kruikje op veel archeologische vondsten en het esdoornblad is het symbool voor de bevrijding door Canadezen in 1945. De middenbalk verwijst naar een eigen middeleeuwse maat, de roede, die 16 el lang was.

Dan Vledder; de ringen in het wapen duiden op de vele urnen uit de prehistorie die hier gevonden zijn. De vele duiven van Drenthe vliegen onder het wapen. Havelte laat met een kruis weer de band met de bisschop van Utrecht zien, die op de Havelter berg werd ingehuldigd, vandaar het bergje met een boom erop. De onderste helft van het wapen wordt ingenomen door het familiewapen van Struuck, die vroeger schultes van de gemeente leverden. Hieronder een kousenbreiende herder en hunebedden op de achtergrond.

Daarnaast Dwingeloo, de vier torentjes duiden de vier havezaten aan, die hier vroeger stonden, en de zeven aren staan voor de zeven gehuchten rond het dorp.

De vroegere ‘heerlijkheid’ Ruinen voert het wapen van de Heer Van Munster, in de 15e en 16e eeuw leenheer van de bisschop. Ruinerwolde hoorde tot dezelfde heerlijkheid, wat links in het wapen zichtbaar is. Rechts staan twaalf zilveren rechthoekjes met een gele ruit in het midden, ter herinnering aan een vroeger rechtscollege.

De Wijk ontleent het wapen aan de familie De Vos van Steenwijk (boven) en Van den Clooster (de negentien penningen onder) Ernaast staat de kerk van Meppel afgebeeld met het wapen van die plaats eronder. Turven en klaverbladeren verwijzen naar de omgeving.

Nijeveen werd in de 15e eeuw zelfstandig, de vlakjes geven aan dat het toen 27 boerderijen omvatte. De tien penningen in de rand symboliseren de tien mudden rogge die Meppel destijds moest betalen aan de pastoor van het dorpje Kolderveen, dat in de gemeente lag.